In een vorig artikel gaf ik als tip de serie het verhaal van Nederland. Nu zijn de eerste drie afleveringen uitgezonden. En na de eerste aflevering was ik echt super enthousiast, maar nu na drie afleveringen heb ik wel een paar punten van kritiek. De serie gaat heel snel door de geschiedenis heen en doen uitspraken die niet helemaal kloppen.
Het verhaal van Nederland
Mocht je het nog niet weten Het verhaal van Nederland is een nieuwe serie van de NPO-1. In de 10-delige serie neemt Daan Schuurmans je mee in het verhaal van de geschiedenis van Nederland. Samen met Daan Schuurmans stap je in de geschiedenis en het verhaal wordt niet alleen verteld, maar je ziet het verhaal ook. En na de eerste aflevering was ik heel erg enthousiast. Het verhaal werd genuanceerd verteld met archeologen die al jaren de vroege prehistorie onderzoeken en er werd ook gewoon verteld dat we sommige dingen niet weten.
Na de eerste aflevering
Na aflevering twee werd mijn enthousiasme een beetje getemperd. Het verhaal ging namelijk van de jagers en eerste boeren direct naar de Romeinen. Alles daar tussen in werd over geslagen. En ik begrijp dat ze niet de tijd hadden om de hele geschiedenis te behandelen, maar naar mijn mening was deze stap echt te groot. De bronstijd en ijzertijd werden in zijn geheel overgeslagen terwijl in die tijd er al interregionale handel plaats vond over heel Europa, dat lijkt me wel belangrijk. Het waren dus geen kneuter boertjes, maar boeren en machthebbers die op grote schaal handel met elkaar dreven en ideeën uitwisselde.
Inhoudelijke fouten
Het verhaal van Nederland is een ingewikkeld verhaal en de vertellers in deze serie proberen het te versimpelen, maar hierdoor worden dingen niet goed uitgelegd en kunnen er verkeerde beelden worden opgeroepen.
Voorbeeld 1: Aflevering 3 geschenken en voorwerpen met een ziel
In aflevering drie wordt het uitwisselen van geschenken heel kort aangestipt. Er werd verteld dat de Friezen vrije boeren waren en om zaken en bondgenootschappen te kunnen doen moest je en persoonlijke band hebben. In aflevering drie wordt het uitwisselen van geschenken heel kort aangestipt. Er werd verteld dat de Friezen vrije boeren waren en om zaken en bondgenootschappen te kunnen doen moest je en persoonlijke band hebben. En dit werd vaak gedaan door geschenken uit te wisselen en hoe duurder een geschenk was hoe sterker de band. Wat er niet bij wordt verteld is dat dit systeem al terug gaat tot de prehistorie en dat er een hele economie aan hing.
Ook wordt er heel kort genoemd dat de Friezen geleefde dat ieder voorwerp een eigen ziel had. En dat vooral aan zwaarden speciale krachten werden toegewezen. Dit klopt, maar er is meer. De ziel/ macht van het voorwerp kan worden over gedragen aan de eigenaar en de eigenaar kan het voorwerp meer macht schenken.
Een voorbeeld hiervan is het zwaard Exelibur. Deze werd door de tovenaar Merlijn in een rond gestoken, wie dit zwaard er uit kon trekken werd koning van Engeland. Dit gaf het zwaard dus macht en een eigen ziel. Toen Arthur het zwaard uit de rots trok straalde de ziel/macht van het zwaard op hem af en hij werd koning. Maar Artur was ook nog eens een geweldige koning dus nu was Exelibur meer dan alleen het zwaard in de rots het was ook het zwaard van de legendarische koning Artur.
Wat mij ook opviel, is dat de bijdragen van archeologen in de afgelopen afleveringen heel hard achteruit holt. De eerste aflevering zijn archeologen en conservatoren van het Rijksmuseum van oudheden aan het woord. In de afleveringen daarna worden de archeologen vooral vervangen door historici. En niet dat zij van niets weten, maar het verfrissende aan de eerste aflevering was dat juist de archeologen aan het woord kwamen. Doorat het aandeel van de archeologen wordt verkleind verliest het verhaal aan nuance en komen er feitelijke onjuistheden of grote uitspraken met weinig bewijs voor in het verhaal.
Voorbeeld 2: Aflevering 3 mensen offers
In het begin van de aflevering wordt er veel tijd besteed aan het geloof van de Friezen. Er wordt verteld dat de Friezen geloofde in natuurgoden en dat ze aan waarzeggerij en offers deden. En dat die offers niet altijd dieren waren…..
Dan komt er een best wel lange scène waar te zien is dat twee kinderen worden geofferd door ze aan palen vast te binden en te laten verdrinken in het opkomende water.
Mijn probleem hiermee. Archeologisch hebben we dit voor de vroege middeleeuwen (waar de aflevering over gaat) nog nooit kunnen vaststellen. Dit komt uit historische bronnen, maar dat wordt niet verteld. Wat ook niet wordt verteld is dat dit wordt beschreven door christelijke Franken die tegen de Friezen waren, dus kunnen we het geloven. Ik vind dat ze dit op zijn minst hadden moeten vertellen. Nu wordt er letterlijk in de serie verteld de Friezen offerde mensen, zelfs hun eigen kinderen. En dat vind ik nogal een grote uitspraak met weinig bewijs.
Nog een paar andere kritiek punten
Een paar andere punten van kritiek die ik en mijn collega’s hebben zijn de volgende.
Veel drama
Het hele verhaal wordt een beetje te dramatisch neergezet. Dit wordt natuurlijk gedaan om zo veel mogelijk mensen te entertainen. Maar over het algemeen word het verhaal erg dramatisch neergezet.
Nadruk op andere punten
Naar mijn mening en dat van mijn collega’s wordt soms de nadruk verkeerd neergelegd. In aflevering 3 wordt de stad Dorestad heel kort genoemd. En dit is volgens mij gewoon fout. Dorestad was in de vroege middeleeuwen de belangrijkste stad van Noordwest-Europa. En er is bijna een bibliotheek vol boeken geschreven met onderzoeken. Dus ik vind dat het wel iets meer aandacht verdiende.
Harde uitspraken
Ook vind ik en veel archeologen dat één er veel harde uitspraken worden er als de waarheid gepresenteerd. Dit terwijl veel van deze uitspraken onder archeologen nog met een korrel zout worden genomen. Zoals de locatie van de veldslag van Cecar die in aflevering 2 wordt benoemd. Onder de archeologen is dit een interessante theorie, maar hij wordt nog niet algemeen aangenomen omdat er meer onderzoek nodig is.
Geen tot weinig archeologen
Daarnaast zag ik dat vanaf aflevering 2 geen archeologen die in het veld staan aan het woord komen. En vanaf aflevering 4 komen er geen archeologen meer aan het woord. Hierdoor wordt het verhaal wel heel erg het standaard schoolboek verhaal dat we al kennen.
Volgende aflevering
Maar toch, ondanks dit alles, kijk ik volgende week woensdag weer om vijf minuten over half negen op NPO1! Want ook al zijn er punten voor kritiek het is een erg leuke serie 😀
Meer informatie of de afleveringen terugkijken
Je kan hier meer informatie vinden over de serie het verhaal van Nederland en de afleveringen terug kijken: https://hetverhaalvannederland.ntr.nl/